Gerilim Koruma Rölesi Nedir?

Mikroişlemci kontrollü, üstünden akım geçtiği müddetçe manyetik alan oluşumu sağlayarak devreye giren ve akımı ileten, elektrik motoru ve devrelerde alçak ve yüksek gerilim değerlerine, faz yokluğuna ve faz sırası hatasına karşı koruyan cihazlardır. 

Gerilim Koruma Rölesi sayesinde ihtiyaç duyulan değerden yüksek ya da alçak bir akım geldiğinde doğrudan makineye ve cihaza gitmesi engellenmektedir. Sadece ihtiyaç duyulan akım makineye ya da cihaza gönderilmektedir. 

Gerilim Kontrol Rölesi olarak da bilinirler ve kullanıldığı cihaza ya da makineye giren gerilimi sürekli takip eder ve önceden ayarlanmış olduğu gerilim değerinin dışına çıkıldığı zaman harekete geçer. Bu sayede sadece doğru seviye değerlerindeki gerilimin sisteme verilmesini sağlar. Böylelikle, şebeke dalgalanmalarının yaratacağı zararlar engellenmiş olur. 

Kontrol edilmesi istenen gerilim bölgesini gerilim koruma röleleri üzerlerinde bulundurdukları sınır ayar vidası yardımı ile üst ve alt gerilim sınır değerleri ayarlanabilir. 1 ile 10 saniye aralığında ayarlanabilir zaman gecikmesiyle ani gerilim dalgalanmalarına karşı oluşabilecek hatalı açmalar önlenebilir. Gecikmeli ya da ani açma sonucunda fazların gerilimi önceden ayarlanmış olan çalışma bölgesine döndüğünde, gerilim koruma rölesi kendini otomatik bir şekilde resetler, kontaklarını kapatır ve normal çalışma durumuna döner. 

Gerilim Kontrol Rölesi; 

• Alçak ve yüksek gerilim değerlerinden etkilenen Kontrol Sistemlerinde,

• Kompanzasyon Sistemlerinde,

• Elektronik Kumanda Devrelerinde,

• Kondansatör Gruplarında,

• Klima, kompresör ve motorların korunmasında

kullanılır.

Gerilim koruma rölesi farklı amaçlar ve değişken devreler üzerindeki kullanımlarına göre adlandırılırlar. Gerilim ayar aralığı, faz sıralama kontrolü, çekmede ya da açmadaki gecikme seçimine göre farklı çeşitlere ayrılırlar. Gerçekleştirdiği bu fonksiyonlar;

• Faz Yokluğu Koruması

• Faz Sırası Koruması

• Ayarlanabilir Gerilim Koruması

• Aşırı ve Düşük Gerilim Koruması 

Faz Yokluğu Koruması

Herhangi bir fazın olmaması durumunda sistem aşırı ısınır. Sistemin ısınarak yanmasının engellenmesi için belirli bir gecikme süresi sonunda çıkış rölesi bırakır. Fazların normale dönmesi ile birlikte çıkış rölesi gecikmesiz olarak çeker.

Faz Sırası Koruması

L,L1,L2 fazlarının sırasının yanlış olduğu zaman devreye girer. Bu sayede sistemin zarar görmesi engellenmiş olur.

Ayarlanabilir Gerilim Koruması

Gerilimin belirli olduğu sınırların dışında ayarlanan gecikme süresi kadar kaldığı durumlarda çıkış rölesi devreye girer. Gerilim değeri önceden ayarlanmış olan süreden daha az bir zamanda normal değerinde dönerse röle durumunu korur. Sistemin küçük gerilim değişimlerinden etkilenmemesi adına belli bir değerde histerisiz eğrisi bulunmaktadır.

Aşırı ve Düşük Gerilim Koruması 

Fazlardan herhangi birinin nominal gerilim değerinin %40 daha fazla ya da daha az olduğu zaman gerilim koruma rölesi devreye girer.

Gerilim Koruma Röleleri;

• Aşırı Gerilim Koruma Rölesi

• Düşük Gerilim Koruma Rölesi

olmak üzere ikiye ayrılırlar.